Lưu ký chứng khoán là gì? Đây chính là một trong số các điều kiện để tiến hành giao dịch ở thị trường chứng khoán. Nó cũng là kiến thức cần biết khi tham gia đầu tư chứng khoán. Mời quý bạn đọc cùng Taichinh.vip cập nhật thêm nhiều thông tin liên quan tới khái niệm này qua bài viết sau đây nhé!
Lưu ký chứng khoán là gì?
Lưu ký chứng khoán là hoạt động được thành lập bao gồm nhận tiền gửi, chuyển hồ sơ sở hữu chứng khoán của khách hàng, lưu trữ an toàn trên hệ thống lưu ký do VSD – Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam thực hiện.
Việc này nhằm quản lý có hiệu quả và bảo đảm quyền, lợi ích của chủ sở hữu các chức danh. Theo quy định của pháp luật hiện hành, công ty đại chúng khi phát hành chứng khoán dù có niêm yết trên sàn chứng khoán hay không đều phải lưu ký tập trung với VSD. Sau đó mới được thực hiện giao dịch trên sàn chứng khoán.
Chứng khoán lưu ký tại VSD là tài sản của khách hàng, được quản lý riêng biệt với VSD, trung tâm không được phép sử dụng cho mục đích tư lợi của mình hoặc của bên thứ ba.
Như vậy, bạn với tư cách là tổ chức phát hành đăng ký lưu ký chứng khoán với thành viên lưu ký trên thị trường, sau đó thành viên này sẽ đảm nhận việc ký quỹ cho bạn tại trung tâm VOD.
Cần đảm bảo rằng các dữ liệu được cung cấp phải tương ứng với nhau để thực hiện quản lý bảo tồn.
Thành viên lưu ký thường là các công ty chứng khoán hoặc ngân hàng thương mại hoạt động tại Việt Nam.
Các tổ chức này đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lưu ký chứng khoán và được VSD chấp nhận trở thành thành viên lưu ký.
Thành viên có trách nhiệm cập nhật thông tin hàng ngày về việc mở và đóng tài khoản tiền gửi của nhà đầu tư (NĐT).
Đối chiếu thông tin số dư tài khoản, dựa trên cơ sở dữ liệu khách hàng sở hữu cổ phần mà VSD đã cung cấp cho thành viên trước đó.
Lưu ký chứng khoán tiếng Anh là Securities Depository, một mã định danh sẽ được cấp cho chứng khoán quốc tế theo các tiêu chuẩn và nguyên tắc cụ thể.
Mỗi NĐT chỉ được mở một tài khoản lưu ký với một thành viên lưu ký. Dữ liệu được mã hóa của riêng bạn, tránh trùng lặp với các nhà giao dịch khác trên thị trường.
Lưu ký chứng khoán nhằm mục đích gì?
Tại sao lại có quyền giám hộ chức danh, mục đích hay ý nghĩa của quyền giám hộ là gì?
- Lưu ký là điều kiện đầu tiên để chứng khoán có thể chuyển giao chứng khoán trên thị trường thông qua Sở giao dịch chứng khoán.
- Lưu ký giúp tiết kiệm chi phí in chứng chỉ chứng khoán, chi phí lưu ký và bảo quản.
- Giảm nguy cơ các đầu sách bị hư hỏng, bị mất hoặc bị đánh cắp.
- Đảm bảo tính thanh khoản nhanh chóng, tăng vòng quay vốn trên thị trường nói chung và NĐT nói riêng.
- Giảm rủi ro thị trường hoạt động. Nâng cao uy tín và sự an toàn của các bên tham gia.
- Thay vì phải nắm giữ hàng loạt cổ phiếu, trái phiếu giấy, giờ đây sau khi đặt mua thành công, số lượng chứng khoán bạn sở hữu được cập nhật thành dữ liệu trên hệ thống kho lưu trữ tập trung.
- Hình thức nắm giữ thay đổi từ hữu hình đến vô hình, nhưng giá trị của nó hoàn toàn giống nhau.
- Hệ thống giám sát của thành viên kết nối trực tiếp với hệ thống VOD để truyền dữ liệu, cập nhật và theo dõi chi tiết.
- Nhờ đó tránh được những kẽ hở trong quá trình điều hành, đảm bảo đúng và đủ tài sản của chủ đầu tư.
Nguyên tắc của lưu ký chứng khoán
Thông thường, nguyên tắc hoạt động của lưu ký chứng khoán là quan tâm đến quyền lợi của NĐT. Như sau:
- Trường hợp nhà đầu tư không thể đến VSD để nộp tiền trực tiếp thì sẽ phải thông qua thành viên lưu ký. Thành viên lưu ký sau đó thực hiện lưu ký lại chứng khoán của mình tại VSD.
Khi ký quỹ thông qua Thành viên lưu ký, NĐT cần lưu ý những điều sau để quản lý tài sản của mình:
- Số dư tài khoản của nhà đầu tư phải luôn khớp với số dư tài khoản lưu ký của thành viên lưu ký khi đăng ký với VSD.
- Thông tin chi tiết về tài khoản phải khớp với dữ liệu sở hữu của NĐT tại VSD. Nếu có sai sót, VSD phải thông báo kịp thời cho khách hàng để điều chỉnh ngay.
- Chứng khoán lưu ký tại VSD là tài sản của khách hàng và phải được quản lý tách biệt với tài sản của trung tâm. VSD tuyệt đối không được phép sử dụng tài sản của khách để tư lợi hoặc cho bất kỳ bên thứ ba nào.
Một số câu hỏi về lưu ký chứng khoán
Ngoài những thông tin quan trọng trên, NĐT cũng cần lưu ý một số điểm sau để hiểu rõ hơn về hoạt động của lưu ký chứng khoán.
Thông tin lưu ký chứng khoán là gì?
Nước ta hiện chỉ có một trung tâm lưu ký chứng khoán duy nhất tại Việt Nam – VSD, có trụ sở chính tại 112 Hoàng Quốc Việt, Bắc Từ Liêm, Hà Nội và 2 chi nhánh tại Quận 1, Hồ Chí Minh.
Là đơn vị duy nhất được phép cấp mã bảo mật cho tất cả các loại chứng khoán trên thị trường.
Trung tâm hoạt động theo đúng trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ được quy định tại Luật Chứng khoán, Luật Công ty và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Trung tâm có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng, mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước cũng như tại các ngân hàng thương mại trong nước và quốc tế.
Là đơn vị hạch toán độc lập, tự chủ, có chế độ tài chính, báo cáo, thống kê và kế toán tuân thủ pháp luật.
Sắp tới, Bộ Tài chính sẽ có quyết định mở rộng thêm chi nhánh tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Như vậy, nhà đầu tư có thể dễ dàng tiếp cận và đăng ký nhanh chóng với sổ lưu ký.
Có bắt buộc phải lưu ký chứng khoán không?
Lưu ký chứng khoán sẽ được yêu cầu nếu NĐT muốn giao dịch chứng khoán trên sàn giao dịch.
Rõ ràng việc mua bán qua sàn giao dịch mang lại hiệu quả đầu tư tốt hơn, việc lưu ký cũng rất đơn giản nên bạn cần đăng ký lưu ký chứng khoán.
Nếu không, bạn phải đến nhà phát hành, đăng ký mua với họ và tận hưởng. Mất nhiều thời gian và tiền bạc, không mua được cổ phiếu tốt, có khi bỏ lỡ rất nhiều cơ hội đầu tư.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn có những đơn vị phát hành chứng khoán không lưu ký, thường phát hành tập trung cho các cổ đông khả dụng lớn.
Tùy theo đối tượng mà người gửi có đăng ký lưu giữ hay không. Nhưng đối với các NĐT, lời khuyên dành cho bạn là nên đăng ký tài khoản lưu ký để giao dịch thuận tiện.
Qua bài viết này, Taichinh.vip muốn chia sẻ đến mọi người những thông tin nhằm làm rõ khái niệm Lưu ký chứng khoán là gì. Cùng với đó là nhiều kiến thức liên quan tới thuật ngữ này nữa. Nếu như cảm thấy nội dung bài là hữu ích thì hãy đừng quên việc ủng hộ và chào đón chúng tôi mãi nhé!
