Dòng tiền là gì? Làm sao để quản lý dòng tiền hiệu quả nhất?

Dòng tiền là gì? Làm sao để quản trị hiệu quả dòng tiền? Bạn đang có ý định mở công ty để kinh doanh, nhưng không biết cách quản trị dòng tiền của công ty vào dự án như thế nào là hợp lý và hiệu quả. Đừng lo, bài viết này mình sẽ giúp bạn, cùng Taichinh.vip tìm hiểu nhé!

Dòng tiền là gì?

Bạn có thể hiểu đơn giản, dòng tiền (Cash Flow) là sự chuyển động, lưu chuyển vào, ra (thu hay chi) của các khoản tiền tệ trong doanh nghiệp. Việc lưu chuyển dòng tiền sẽ liên quan đến việc lưu chuyển của cả dòng tiền thuần và dòng tiền ròng.

Dòng tiền vào có thể hiểu là nguồn thu từ hoạt động kinh doanh. Dòng tiền ra là khoản tiền được dùng để đầu tư các hoạt động kinh doanh.

Ví dụ: Bạn mở một quán cà phê, khi khách đến uống và trả tiền thì đó là dòng tiền vào. Sau khi dùng hết nguyên liệu để cà phê thì bạn phải bỏ chi phí để nhập nguyên liệu mới đó là dòng tiền ra.

Trong kinh doanh, buôn bán để có được lợi nhuận thì dòng tiền vào phải lớn hơn dòng tiền ra, tức là số tiền bạn thu lại phải nhiều hơn so với số tiền chi ra. Tuy nhiên, việc này không hề đơn giản vì thực tế cho thấy rất nhiều đơn vị kinh doanh gặp phải vấn đề về dòng tiền.

Dòng tiền chiết khấu là gì?

Dòng tiền chiết khấu (với tên gọi bằng tiếng anh là discounted cash flow, có ký hiệu là DCF) là một phương pháp dùng để ước tính giá trị đầu tư dựa vào lượng dòng tiền tương lai của nó. Nhờ vào phân tích DCF nhà đầu tư có thể đưa ra những nhận định ban đầu về giá trị của một công ty tại thời điểm hiện tại bằng cách dự đoán công ty đó có thể tạo ra boa nhiêu tiền trong tương lai. DCF còn có biệt danh là mô hình dòng tiền chiết khấu.

Dòng tiền ròng là gì?

Dòng tiền ròng là số tiền mà nhận được và được sử dụng trong các lĩnh vực, hoạt động kinh doanh, sản xuất. Dòng tiền ròng được chia thành 3 nhóm: hoạt động sản xuất, hoạt động tài chính và hoạt động đầu tư.

Dòng tiền thuần là gì?

Dòng tiền thuần là số tiền được tạo ra từ các hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư bao gồm chủ nợ và chủ sở hữu sau khi trừ đi những khoản đầu tư cần thiết cho các hoạt động kinh doanh thương mại trong tương lai (vốn vào tài sản cố định và vốn lưu động thường xuyên. Một số loại dòng tiền thuần như:

Dòng tiền trong hoạt động kinh doanh sản xuất

Dòng tiền từ trong việc sản xuất kinh doanh sẽ được phát sinh ở một số việc làm tạo ra những doanh thu chủ yếu và các hoạt động khác thì không được tính là nằm trong mục đầu tư hay tài chính.

Những dòng tiền đi vào từ việc sản xuất trong kinh doanh:

• Nguồn tiền thu từ bán buôn
• Nguồn tiền thu từ cung cấp các dịch vụ
• Tiền bán trên thị trường chứng khoán vì mong muốn thương mại dịch vụ
• Tiền bản quyền, hoa hồng hay lệ phí.

Những dòng tiền đi ra từ việc sản xuất trong kinh doanh:

• Các khoản thanh toán cho nhà đáp ứng vật tư, sản phẩm và dịch vụ
• Tiền lương cho những nhân viên, người lao động
• Tiền trả lãi vay
• Tiền chi trả các khoản thuế

Dòng tiền trong hoạt động đầu tư

Đây là dòng tiền phát sinh từ các hoạt động mua sắm xây dựng hay hoàn tất nhượng bán các tài sản trong thời gian dài và những khoản đầu tư khác.

Những dòng tiền đi vào của hoạt động – đầu tư:

• Tiền thanh lý, bán TSCĐ và nhiều tài sản thời gian dài khác
• Tiền thu về chờ cho vay, bán lại kinh doanh thị trường chứng khoán nợ của những tổ chức
• Tiền được thu hồi vốn đầu từ chủ sở hữu vào những doanh nghiệp khác
• Tiền được thu từ lãi cho vay, cổ tức hay lãi đã trừ đi vốn

Những dòng tiền đi ra của hoạt động – đầu tư:

• Tiền chi cho những hoạt động mua sắm, xây dựng TSCĐ và các tài sản nhiều thời gian khác
• Tiền chi cho vay và mua các kinh doanh thị trường chứng  khoán nợ của các tổ chức khác
• Tiền được dùng để đầu tư vốn chủ sở hữu vào các công ty khác

Dòng tiền trong hoạt động tài chính

Được phát sinh từ trong những hoạt động tạo ra những thay đổi về quy mô cũng như là kết cấu vốn của công ty

Một số dòng tiền đi vào từ hoạt động – tài chính:

• Tiền thu từ phát hành cổ phiếu hay nhận góp vốn chủ sở hữu
• Tiền vay nhận được có thể từ vay nợ ngân hàng hay tổ chức tín dụng hoặc phát hành kinh doanh thị trường chứng khoán nợ – trái phiếu.

Một số dòng tiền đi ra từ hoạt động – tài chính:

• Tiền thanh toán nợ vay, gốc vay
• Tiền thanh toán cho người nợ thuê tài chính
• Tiền thanh toán của vốn góp cho chủ sở hữu và mua lại cổ phiếu
• Trả cho cổ tức, chia lãi đã trừ đi vốn ban đầu.

Dòng tiền thông minh là gì?

Dòng tiền thông minh thì được các nhà kinh tế ví như một chiếc tàu hỏa đang chạy tới mục đích của mình. Cái này có nghĩa, dòng tiền thông minh là dòng tiền biết chạy vào những chỗ sinh lợi nhuận, ở nơi nào có lợi nhuận thì sẽ có dòng tiền thông minh.

Mục tiêu của các doanh nghiệp khi hoạt động trong kinh doanh là tạo ra một dòng tiền dương hay nói khác khác là muốn dòng tiền nhận vào nhiều hơn dòng tiền ra, vì thế việc quản lý dòng tiền trong doanh nghiệp hiệu quả là điều rất cần thiết.

Dòng tiền dương là gì?

Dòng tiền dương là mục tiêu chính của doanh nghiệp làm cách nào để dòng tiền vào nhiều hơn so với dòng tiền ra.

Hiện nay, đây là một vấn đề khá nan giải mà nhiều doanh nghiệp gặp phải. Khi mà doanh thu không ổn định thì việc thanh toán các khoản phí như tiền lương, điện, nước… là vấn đề khó khăn.

Dòng tiền âm là gì?

Dòng tiền âm là các khoản chi ra nhiều hơn các khoản nhận vào. Một vài nguyên nhân như là sản phẩm khó bán hay có thể họ đang đầu tư thêm các khoản cho doanh nghiệp…

Việc đảm bảo giữ cho dòng tiền luôn luôn dương là một điều mà doanh nghiệp nào cũng muốn. Nếu công ty muốn báo cáo dòng tiền của mình thì sẽ đặt ra một bản báo cáo gọi là Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Dòng tiền đều là gì?

Dòng tiền đều là dòng tiền được phân bổ đều trong một khoảng thời gian bằng những lượng tiền bằng nhau. Phân thành 3 loại như sau: 

• Dòng tiền đều thông thường (tên tiếng anh là ordinary annuity) sẽ xảy ra vào cuối kỳ
• Dòng tiền đều đầu kỳ (tên tiếng anh là annuity due) sẽ xảy ra vào đầu kỳ 
• Dòng tiền đều vĩnh cửu (tên tiếng anh là perpetuity) xảy ra vào cuối kỳ và không bao giờ kết thúc.

Ví dụ: Một bạn sinh viên thuê trọ gần trường với giá 3 triệu đồng/ tháng và thuê trong 1 năm, thời hạn thanh toán là ngày cuối mỗi tháng, chúng ta gọi thu nhập từ việc cho thuê phòng là dòng tiền đều.

Dòng tiền tương lai là gì?

Dòng tiền tương lai (tiếng anh là Future Value of Money, viết tắt là FV) được hiểu là giá trị tương lai của một dòng tiền hoặc khoản tiền ở thời điểm hiện tại.

Công thức tính dòng tiền

Công thức tính dòng tiền chiết khấu

DCF = [CF/(1+r)^1] + [CF/(1+r)^2] + [CF/(1+r)^3] + … [CF/(1+r)^n]

Trong đó:

• CF là dòng tiền trong kỳ
• r là lãi suất hoặc lãi suất chiết khấu
• n là số kỳ.

Công thức tính dòng tiền trong kinh doanh

Dòng tiền thuần từ sản xuất kinh doanh (chênh lệch thu và chi) = Tổng dòng tiền đi vào của một hoạt động kinh doanh – Tổng dòng tiền đi ra của một hoạt động kinh doanh.

Công thức tính dòng tiền từ hoạt động đầu tư 

Dòng tiền thuần từ hoạt động đầu tư (chênh lệch thu và chi) = Tổng dòng tiền đi vào – Tổng dòng tiền đi ra.

Công thức tính dòng tiền từ hoạt động tài chính

Dòng tiền thuần từ hoạt động tài chính (chênh lệch thu và chi) = Tổng dòng tiền đi vào – Tổng dòng tiền đi ra.

Công thức tính dòng tiền đều

Giá trị hiện tại của dòng tiền đều vô hạn hoặc chứng khoán với dòng tiền dòng tiền đều vô hạn có công thức tính như sau:

PV = C/r

Trong đó:

• C là dòng tiền đều hằng năm
• r là tỷ lệ lãi suất của chiết khấu.

Công thức tính dòng tiền tương lai

Công thức chung cho giá trị tương lai của tiền là:

FV = PV(1+r)^n 

Trong đó các ký hiệu này là:

• FV là giá trị tương lai của số tiền hiện tại 
• PV là giá trị hiện tại hoặc số tiền bạn đang có 
• r là tỷ suất sinh lợi nhuận
• n là năm/kỳ.

Sự khác nhau giữa dòng tiền thuần và lợi nhuận

Đây là hai khái niệm mà chúng ta thường rất dễ nhầm lẫn, chúng có liên quan mật thiết với nhau nhưng lại khác nhau.

Dòng tiền thuần = Dòng tiền vào – Dòng tiền ra.

Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí.

Thực tế nếu không nền tảng kiến thức vững vàng thì nhiều người nghĩ rằng chúng giống nhau và không có gì khác nhau. Vì dòng tiền vào được xem như doanh thu còn dòng tiền ra cũng được xem như chi phí. Nhưng thực chất hoàn toàn không phải vậy.

Trường hợp nếu lợi nhuận của doanh nghiệp chưa chắc sẽ được thanh toán tiền mặt, lỡ như bán nợ thì như thế nào? Mà nếu có tiền mặt thì cũng chưa chắc đã có lời.

Ví dụ như bạn tiến hành mở một quán cà phê, sau khi hoàn tất mọi thủ tục bạn còn dư 150 triệu tiền vốn. Một tháng đầu sau khi khai trương, bán hàng thu vào được 15 triệu đồng. Bố mẹ bạn thấy lời nên đầu tư thêm cho bạn là 100 triệu. Vậy dòng tiền vào sẽ là 100 + 15 = 115 triệu. Nhưng bản chất của hàng của bạn chỉ có doanh thu là 15 triệu.

Nhiều người sẽ hỏi “Như thế thì có khác gì nhau à” vì nghĩ rằng dòng tiền vào cũng chính là doanh thu và dòng tiền ra cũng như chi phí. Nhưng sự thật lại không phải vậy. Bạn có lợi nhuận chưa chắc bạn có tiền mặt (ví dụ như bạn bán nợ), có tiền mặt cũng chưa chắc sinh được lợi nhuận. 

Định nghĩa và vài trò của quản lý dòng tiền

Quản lý dòng tiền là gì?

Quản lý dòng tiền được hiểu một cách đơn giản nhất là một cách thức quản lý dòng tiền ra vào của doanh nghiệp hoặc nó cũng là quá trình theo dõi, phân tích hay tối ưu hóa số tiền thu được bằng tiền mặt trừ đi chi phí tiền mặt.

Vậy quản lý dòng tiền có vai trò như thế nào?

• Sử dụng vốn một cách tiết kiệm chi phí nhất: giúp công ty đánh giá tình hình tài chính hiện tại và lựa chọn các dự án đầu tư hợp lý dựa trên phân tích khả năng sinh lời và mức độ rủi ro. rủi ro dự án.
• Huy động kịp thời các nguồn vốn phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp: Trong quá trình hoạt động sẽ có những giai đoạn doanh nghiệp cần huy động các nguồn vốn ngắn hạn và dài hạn để phát triển các mỏ dịch vụ thương mại. Quản lý dòng tiền sẽ giúp công ty xác định chính xác từng nhu cầu vốn để từ đó có chính sách huy động vốn kịp thời nhất.
• Xây dựng kế hoạch cho vay hoặc thanh toán hiệu quả, từ đó nâng cao uy tín của ngân hàng đối với các đối tác và nhà cung cấp.
• Giảm thiểu các chi phí phát sinh không cần thiết để tối ưu hóa nguồn vốn kinh doanh
• Quản lý dòng tiền giúp doanh nghiệp thực hiện các lợi ích của nhân viên, chẳng hạn như tiền thưởng hoặc trả lương đúng hạn. Điều này có thể làm tăng năng suất lao động.

Cách quản lý dòng tiền hiệu quả

Mục tiêu cuối cùng của các doanh nghiệp đó chính là tạo ra dòng tiền dương từ đó có thể thu về được lợi nhuận cho công ty trong một khoảng thời gian nhất định. Vậy thì làm thế nào để quản trị dòng tiền một cách hiệu quả nhất có thể.

Đo lường dự báo dòng tiền

Các nhà quản trị doanh nghiệp cần lập kế hoạch cho dòng tiền, vì dòng tiền chính xác giúp dễ dàng hơn trong việc cân đối công nợ, lịch sử thanh toán, thu chi,… và lường trước những bất trắc có thể xảy ra. Từ đó có thể đưa ra kế hoạch điều chỉnh kịp thời.

Dự báo dòng tiền ra

Nhà quản trị tài chính cần xem xét chi tiêu một cách kỹ lưỡng, xem xét từng khoản một, hạn mức cho phép, tiến trình sử dụng dòng tiền ra…để khi có sai sót thì xử lý ngay tức thời, tránh sự việc đi lệch khỏi kế hoạch ban đầu.

Một số giải pháp giúp quản lý dòng tiền ra một cách hiệu quả nhất có thể:

• Tận dụng các khoản nợ một cách hiệu quả và nên thanh toán đúng hạn không nên thanh toán khoản nợ sớm.
• Xây dựng mối quan hệ với những đối tác để tăng khả năng có thể gia hạn việc trả nợ.
• Đừng tập trung vào việc mua vào với giá thấp mà hãy chú trọng vào các điều khoản thanh toán.

Dự báo dòng tiền vào

Dòng tiền vào là yếu tố rất quan trọng trong việc duy trì các hoạt động của doanh nghiệp và bất kỳ công ty nào cũng muốn dòng tiền vào lớn hơn dòng tiền ra. Các nhà quản trị có thể dự báo dòng tiền vào bằng một số yếu tố như sau:

• Loại bỏ hàng tồn kho, hàng không còn hạn sử dụng hoặc lỗi thời bằng mọi giá.
• Nâng cao khả năng thanh toán của khách hàng khi chốt đơn hàng.
• Đưa ra những ưu đãi hấp dẫn đối với những đơn hàng trả trước hoặc có giá trị cao.
• Giám sát chặt chẽ các khoản phải thu và quá hạn thanh toán.

Lý do nào dẫn đến sự suy yếu của dòng tiền?

Dòng tiền của một công ty có thể vẫn duy trì và tiếp tục âm vì nhiều lý do. Nhiều doanh nghiệp và cửa hàng đã phải đóng cửa vì những lý do đơn giản như không thể phân biệt giữa việc kiếm tiền và quản lý dòng tiền.

Có thể quản lý dòng tiền là khá khó khăn. Đôi khi thu nhập của chúng ta không được đảm bảo ổn định mà phải chia đều đặn hàng tháng.

Vấn đề không nằm ở việc doanh thu bạn nhận được thấp mà là vấn đề ở sản phẩm, dịch vụ. Lúc nào thì dòng tiền gặp vấn đề? Nếu doanh nghiệp của bạn đang kinh doanh tốt, doanh thu cao nhưng tiền mặt lại bị giam tồn đọng trong kho hoặc các sản phẩm phải thu và bạn nợ người khác một khoản mà chưa thanh toán… Tiền thì vẫn về đều đều nhưng chưa biết khi nào mới đến được công ty của bạn.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến sự suy yếu của dòng tiền thuần nhưng trong đó có 2 nguyên nhân chính:

Chi tiêu không hợp lý

Do doanh nghiệp vẫn chưa xây dựng được kế hoạch ngân sách và chi tiêu hợp lý. Điều đó rất dễ dẫn đến trường hợp chi tiêu tùy tiện, không theo kế hoạch dự trù, khoản chi nhiều hơn khoản thu dẫn đến tình trạng dòng tiền âm.

• Ví dụ: Doanh thu của cửa hàng cà phê tháng này của bạn gấp đôi tháng trước nên bạn có ý định mở thêm một chi nhánh cửa hàng khác và việc này chỉ là quyết định trong khoảng thời gian nhất thời và không có kế hoạch hay sự chuẩn bị trước. Doanh thu của cửa hàng mới không đạt được lợi nhuận như dự kiến mà bạn còn phải trả những chi phí như là tiền thuê mặt bằng, trả lương cho nhân viên hay tiền mua nguyên liệu… việc  chi trả đều sẽ khiến dòng tiền của bạn bị âm.

Kỹ năng quản lý kém

Do kỹ năng quản lý tài chính không tốt, không tìm được giải pháp để tháo gỡ khó khăn về tình hình tài chính. Do vậy việc mất cân bằng tài chính trong trường hợp này là không thể nào tránh khỏi. Tiêu biểu là nhiều người có tư tưởng chạy theo lợi nhuận mà không tính để khả năng thu hồi nợ nên có thể doanh thu cửa hàng thì đang tăng nhưng vẫn không có tiền. 

• Ví dụ: Cho khách hàng nợ hoặc tạm ứng vượt quá thời gian cho phép hoặc khách hàng trả nợ không đúng hạn…

FAQ – Giải đáp thắc mắc về dòng tiền

Kết luận

Qua bài viết trên chắc hẳn bạn cũng đã nắm được Dòng tiền là gì? và Một số cách quản lý dòng tiền hiệu quả trong kinh doanh. Hy vọng bài viết trên của tôi sẽ mang lại cho bạn nhiều thông tin hữu ích.