Phát triển kinh tế là gì? Đó là mục tiêu chính của mỗi đất nước, kể cả nhà nước ta, nhất là trong thời kỳ hội nhập quốc tế đã trở thành cuộc chạy đua của cả thế giới.
Là một khái niệm được sử dụng rất phổ biến, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về khái niệm này. Câu trả lời sẽ có trong bài viết dưới đây của chúng tôi – Taichinh.vip. Cùng nhau tìm hiểu nhé!
Phát triển kinh tế là gì?
Phát triển kinh tế được gọi bằng tiếng Anh là Economic Development.
Thuật ngữ này được sử dụng để chỉ chuyển đổi kinh tế bao gồm chuyển đổi cơ cấu của nền kinh tế thông qua công nghiệp hóa, tăng tổng sản phẩm quốc nội và thu nhập bình quân đầu người.
Để có thể đẩy nhanh quá trình chuyển đổi, GDP, đầu tư vốn là yếu tố cơ bản, quan trọng và cốt yếu. Đầu tư, một mặt, làm tăng khả năng sản xuất hàng hóa và dịch vụ của nền kinh tế và sử dụng tài nguyên.
Mặt khác, đầu tư vốn còn làm tăng tổng cung cầu và thu nhập quốc dân (TNQD). TNQD tăng lên làm tăng quá trình tích tụ tư bản theo như vòng tuần hoàn.
Hơn nữa, nói đến phát triển kinh tế, người ta không thể không nhắc đến quá trình công nghiệp hóa.
Điều này tạo nên sự khác biệt giữa các nước phát triển và đang phát triển. Hầu hết các nước đang phát triển có đặc điểm là sản xuất tự cung tự cấp, chủ yếu là nông nghiệp và thu nhập bình quân đầu người thấp.
Ngược lại, các nhà nước phát triển bền vững có nền công nghiệp phát triển mạnh và thu nhập bình quân đầu người cao.
Đặc điểm phát triển kinh tế bền vững
Qua định nghĩa về phát triển kinh tế, chúng ta có thể thấy rằng phát triển kinh tế là một quá trình có những đặc điểm riêng biệt sau:
- Thứ nhất là: có tăng trưởng kinh tế. Nó là điều kiện tiên quyết để đạt được các mục tiêu phát triển. Tăng trưởng kinh tế được thể hiện bằng sự gia tăng quy mô sản lượng của nền kinh tế. Quá trình này diễn ra tương đối lâu dài, thường xuyên.
- Thứ hai: Sự thay đổi của cơ cấu kinh tế. Sự thay đổi này được thể hiện qua tỷ trọng giữa các vùng, ngành và thành phần kinh tế. Trong đó, biểu hiện của sự phát triển là tăng tỷ trọng khu vực thành thị và giảm tỷ trọng khu vực nông thôn. Ngoài ra, tỷ trọng của khu vực dịch vụ và công nghiệp ngày càng tăng.
- Thứ ba: Mức thu nhập bình quân đầu người và chất lượng cuộc sống của đại bộ phận dân cư ngày càng được cải thiện và tăng cường. Minh chứng của việc nâng cao chất lượng cuộc sống là phát triển giáo dục, y tế, chăm sóc tinh thần và được sống trong môi trường an ninh tốt, đảm bảo an toàn về mọi mặt.
- Thứ tư: Trình độ tư duy, góc nhìn thay đổi. Theo các chuyên gia kinh tế, để thay đổi trình độ tư duy, tầm nhìn, có khả năng lập kế hoạch hợp lý, đòi hỏi các quốc gia phải mở cửa nền kinh tế kinh doanh.
Các thành phần ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế
Các thành phần – yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế bao gồm:
Lực lượng sản xuất kinh doanh
Chất lượng và số lượng của các yếu tố đầu vào quyết định chất lượng và số lượng của dịch vụ và hàng hóa. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.
Bên cạnh điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên, yếu tố khoa học, công nghệ và con người đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Công nghệ tiên tiến được áp dụng phù hợp vào các yếu tố đầu vào, tăng năng suất lao động và tạo ra hàng hóa chất lượng cao. Tuy nhiên, để tạo ra và sử dụng công nghệ mới, con người vẫn là nhân tố quyết định.
Quan hệ sản xuất
Quan hệ sản xuất sẽ tác động đến sự phát triển kinh tế theo hai hướng:
- Thúc đẩy kinh tế phát triển khi tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất phù hợp với quan hệ sản xuất.
- Quan hệ sản xuất sẽ cản trở sự phát triển kinh tế nếu nó không phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất.
Quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất nếu:
- Phương thức và hình thức sở hữu tư liệu sản xuất phù hợp.
- Một hình thức tổ chức kinh tế – kinh doanh năng động và hiệu quả.
- Hình thức phân phối thu nhập hợp lý, công bằng, kích thích sự sáng tạo của người lao động,…
Kiến trúc thượng tầng
Kiến trúc thượng tầng có nhiều tác động đến sự phát triển kinh tế. Trong đó:
- Mỗi yếu tố của kiến trúc thượng tầng sẽ gây ra những mức độ tác động khác nhau đến sự phát triển kinh tế.
Kiến trúc thượng tầng ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế theo hai cách:
- Thúc đẩy phát triển kinh tế ở những nơi thích hợp.
- Hạn chế phát triển kinh tế nếu nó không phù hợp với nhu cầu khách quan và cơ sở hạ tầng.
Mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế
Như đã nói ở trên, phát triển kinh tế là quá trình biến đổi từng bước về mọi mặt của nền kinh tế, bao gồm cả những thay đổi về lượng và chất.
Đồng thời là quá trình hoàn thiện về mặt kinh tế và xã hội của mỗi quốc gia. Quá trình phát triển phụ thuộc vào các yếu tố bên trong của một nền kinh tế.
Ngược lại, tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng khối lượng sản xuất của hoạt động kinh tế trong một thời kỳ nhất định so với thời kỳ gốc.
Theo nguyên tắc chung, tăng trưởng kinh tế thường được đánh giá trong khoảng thời gian một năm.
Từ đó có thể thấy rằng giữa chúng có một mối quan hệ mật thiết.
Tăng trưởng kinh tế là điều kiện cần để phát triển kinh tế. Tích lũy về lượng là cơ sở cho sự chuyển hóa về chất của nền kinh tế, từ đó nâng cao đời sống nhân dân.
Ngoài ra, tăng trưởng kinh tế cao và dài hạn làm tăng năng lực nội tại của nền kinh tế. Đó cũng là cơ sở để thu hút các nguồn lực vào hoạt động nền kinh tế, khuyến khích đông đảo tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động kinh tế, từ đó tạo thu nhập, nâng cao mức sống.
Đặc biệt, tăng trưởng kinh tế cũng là yếu tố quan trọng trong việc tăng thu ngân sách thông qua thuế, phí và lệ phí. Từ đó, tăng cường đầu tư công và chi ngân sách cho phát triển kinh tế, chính sách xóa đói giảm nghèo và thực hiện công bằng xã hội.
Phát triển kinh tế cũng có tác dụng hoàn vốn đối với tăng trưởng kinh tế bằng cách tạo ra nền tảng kinh tế – xã hội vững chắc để đạt được tăng trưởng kinh tế trong tương lai.
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng, phát triển kinh tế bền vững, cần hoàn thành nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế.
Một số vấn đề cơ bản của phát triển kinh tế
Trước tiên là phải có tăng trưởng kinh tế (quy mô sản xuất của nền kinh tế tăng lên phải diễn ra trong một thời gian tương đối lâu dài và ổn định).
Sự thay đổi cơ cấu kinh tế: thể hiện ở tỷ trọng các vùng, miền, các ngành, thành phần kinh tế… thay đổi.
Trong đó, tỷ trọng khu vực nông thôn giảm dần so với tỷ trọng khu vực thành phố, tỷ trọng khu vực dịch vụ và công nghiệp tăng lên, đặc biệt là lĩnh vực dịch vụ.
Cuộc sống của đại bộ phận người dân trong xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn: giáo dục (kinh tế tri thức), y tế, tinh thần của người dân được nâng đỡ hơn, môi trường được đảm bảo.
Mức độ suy nghĩ, chiến lược và quan điểm sẽ thay đổi. Để có thể thay đổi trình độ tư tưởng, những người tinh thần cần phải mở cửa nền kinh tế.
Phát triển kinh tế là một quá trình diễn biến theo thời gian và do các yếu tố bên trong (bên trong) quyết định đến toàn bộ quá trình phát triển.
Tóm lại
Như vậy, bài viết trên đây đã giúp bạn đọc tìm hiểu được định nghĩa phát triển kinh tế là gì. Kèm theo đó là hàng loạt những thông tin liên quan khác. Nếu bạn cảm thấy hài lòng với nội dung trên thì đừng quên việc ủng hộ và săn đón chúng tôi – Taichinh.vip mãi nhé!
